Demans (Bunama) Nedir?
Demans, günlük hayatın aksamasına neden olan düşünme ve sosyal yetileri etkileyen semptomların genel adıdır. Farklı hastalık türleri demans (bunama) rahatsızlığına neden olabilir. Alzheimer hastalığı yaşlı bireylerde demansın nedeni olabilirken, demans rahatsızlığının başka nedenleri de bulunmaktadır. Demans (bunama) nedenleri tespit edilerek tedavi edilebilir.
Demans (Bunama) Neden Oluşur?
Beyin vücudun emir komuta merkezidir. Beyinde zarar gören her hücre kontrol bozukluğuna ve farklı ruhsal sorunlara neden olmaktadır. Demans hastalığı da beyin hücrelerinde oluşan tahribattan dolayı kaynaklanmaktadır. Beyin hücreleri arasında oluşan iletişim bozukluğu nedeniyle düşünme, davranış ve duygu bozuklukları yaşanabilir.
Demans (Bunama) Belirtileri Nelerdir?
Demans belirtileri nedenine bağlı olarak değişiklik gösteren bir rahatsızlıktır. En yaygın gözlenen demans (bunama) belirtileri;
- Hafıza kaybı
- İletişim bozukluğu
- Karışık çalışmalarda zorlanma
- Sorun çözme kabiliyet yitimi
- Görsel becerilerde azalma
- Motor fonksiyonları ve koordinasyon güçlüğü
- Psikolojik değişiklik
- Depresyon
- Kaygı bozukluğu
- Halüsinasyon
- Davranış bozukluğu
- Paranoya
- Yön bulma becerilerinde güçlük yaşama
Demans (Bunama) Risk Faktörleri
Demans hastalığında birçok risk faktörü etki edebilir. Değiştirilebilir veya değiştirilemeyen risk faktörleri bulunmaktadır. Değiştirilemeyen risk faktörleri;
- Yaş
- Genetik faktörler, soyağacı
- Down sendrom hastalığı.
Değişebilen faktörler;
Depresyon, aşırı alkol ve tütün ürünleri tüketimi, diyabet, vitamin eksikliği, kardiyovasküler hastalıkları.
Demans (Bunama) Hastalığı Önlenebilir Mi?
Bilim ve araştırma gelişimleri tıp alanında yenilikçi birçok tanı ve tedavi çeşitliliğini geliştirmektedir. Bazı hastalık guruplarında özellikle ruhsal açıdan belirli nedenler belirlenmese de uzman araştırmalar yapılarak hastalık kaynağı tespit edilebilir. Demans hastalığından korunmak için önerilerde bulunan uzmanlar; düzenli beslenme konusunda dikkat çekmektedir. Sağlıklı beslenmek, stresten korunma, spor ve egzersizler, aktif sosyal hayat, kitap okuma alışkanlığı gibi tavsiyeler sunulmaktadır.
Demans (Bunama) Hastalığı Evreleri
Demans hatalığı en düşük evreden başlayarak en ileri seviyelere kadar çıkabilen bir rahatsızlıktır. Normal insan belleğinden demans hastalığına kadar devam eden evreler;
- Normal
- Küçük unutkanlıklar
- Düşük seviyede bellek bozuklukları
- Demans evresi
Demans (Bunama) Tedavisi
Demans tanısı koymak için zihinsel işlevler ölçülür ve demans testleri anketleri ile araştırma yapılır. Demans belirtili hastalar fiziksel ve psikolojik değerlendirmelere tabi tutulur ve tanı evresine geçilir. Demans (bunama) hastalığının bazı türlerinde tedavi şansı daha küçüktür. Bu nedenle demans hastalığında temel amaç semptomların kontrol altına alınması ve yaşam kalitesini arttırmaktadır.
Erken dönemde teşhis edilen bunama hastalığı ilerlemeden kontrol altına alınabilir. Demans başlangıcı görülen hastalar sağlık kurumuna başvurmalı ve gerekli kontrollerin yapılması sağlanmalıdır. Tedavi edilen demans hastaları diğer bireylere bağımlı kalmadan kaliteli yaşam süreci geçirebilir.
Kaynaklar
https://sagligim.gov.tr/yasli-sagligi/demans-bunama.html
https://www.florence.com.tr/demans-nedir
